İlaç-İlaç Etkileşimleri: Sağlığınız İçin Bilinmesi Gerekenler

Hatice Erişgen
8 Ara 2024
2 dakikada okunur

Sağlığımızı korumak ve tedavi etmek adına sıklıkla çeşitli ilaçlara başvururuz. Ancak bu ilaçları bir araya getirirken dikkat etmemiz gereken önemli bir faktör vardır: İlaç-ilaç etkileşimleri. İki veya daha fazla ilacın birbirleriyle etkileşime girmesi, tedavi sürecimizi derinden etkileyebilir ve beklenmedik sağlık sorunlarına yol açabilir.

Bu blog yazısında, ilaç-ilaç etkileşimlerinin ne olduğunu, neden önemli olduğunu ve nasıl önlenmesi gerektiğini keşfedeceğiz. Sağlıklı bir yaşam sürmek için bu etkileşimleri anlamak ve doğru tedaviyi seçmek ne kadar önemli, birlikte görelim.

Hazır mısınız? O zaman ilaç-ilaç etkileşimlerinin derinliklerine birlikte dalalım.

Görsel 1

1- İlaç İlaç Etkileşmi nedir?

İlaç-ilaç etkileşimi, iki ilacın bir arada kullanılmasıyla ortaya çıkan bir durumdur ve bu etkileşim, kullanılan ilaçlardan birisinin diğeri tarafından değiştirilmesi sonucu meydana gelir. Bu etkileşimler genellikle “polifarmasi” adı verilen çoklu ilaç kullanımıyla ilişkilidir.

A- Farmasötik Geçimsizlik

İlaç çözeltileri birbirleriyle karıştırıldığında, farmasötik geçimsizlikler ortaya çıkabilir. Bu durum, ilaçların vücuda girmeden önce (in vitro ortamda) fiziksel veya kimyasal reaksiyonlar sonucu oluşan etkileşimleri ifade eder. Geçimsizlikler, partikül ve çökelti oluşumu, renk değişikliği, gaz çıkışı veya bulanıklık gibi belirtilerle kendini gösterebilir. İlaçlar arasında geçimsizlik olduğunda, ayrı enjektörler veya infüzyon setleri kullanılmalıdır.

B- Farmakokinetik İlaç-İlaç Etkileşimleri

Farmakokinetik düzeydeki etkileşimler absorbsiyon, dağılım, metabolizma ve itrah olmak üzere dört farklı şekilde ortaya çıkar.
Absorbsiyon etkileşimleri, ilacın vücut tarafından emilimini etkiler.
Dağılım etkileşimleri, ilacın vücutta nasıl taşındığını ve dağıldığını etkiler.
Metabolizma etkileşimleri, ilacın vücutta nasıl parçalandığını etkiler.
İtrah etkileşimleri, vücuttan atılma sürecini etkiler.

2- Önemli İlaç-İlaç Etkileşim Örnekleri

İLAÇ ADI	ETKİLEŞİM
Alkol	Barbitüratlarla birlikte alkol alınması SSS'inde depresyonun artması sonucukoma ve ölüme neden olabilir.
Allopurinol-Antineoplastikler	Allopurinol, merkaptopurin ve azotiopurinin etkilerini arttırır
Allopurinol-Siklofosfamid	Allopurinol, siklofosfamidin etkisini artırır.
Allopurinol-Tiazidler	Allopurinol ve klortiazid birlikte kullanılırsa alerjik reaksiyonlar ve böbrekyetmezliği meydana gelir
Aminoglikozit-Aminoglikozit	Ototoksik etkilerinde önemli artış görülür
Aminoglikozit-Dimenhidrinat	İşitme fonksiyonunda bozulma
Aminoglikozit-Eter	Nöromüsküler iletide artma ve uzama görülür
Aminoglikozit-Heparin	Birlikte enjekte edilmemelidir. Aminoglikozitlerin dozajında heparinli tüpler kullanılmamalıdır
Aminoglikozit-Kürarizanlar	Nöromüsküler iletide aşırı blokaj sonucu solunum durması ya da apne meydana gelebilir
Aminoglikozitler - B12vit., Kolşisin, Metotreksat, 5FU	Bu ilaçların absorbsiyonunda azalma
Aminoglikozit-Metoksifloran	Böbrek fonksiyonları izlenmelidir

Daha fazlası için Türkiye Eczacı Odasının web sitesini ziyaret edebilirsiniz.

Görsel 2

3- İlaç-İlaç Etkileşimlerinin Önlenmesi İçin İpuçları

Hekiminizle düzenli iletişim kurun: Kullandığınız tüm ilaçları hekiminize bildirin ve yeni bir ilaca başlamadan önce danışın.
Eczacınızla iletişimi sürdürün: İlaçlarınızı aynı eczaneden temin etmek, etkileşim riskini azaltabilir.
İlaç etiketlerini dikkatlice okuyun: Dozajları, kullanım talimatlarını ve olası etkileşim uyarılarını gözden geçirin.
Bitkisel takviyeler ve vitaminler de dahil olmak üzere tüm ek ürünleri belirtin: Doğal ürünlerin de etkileşimlere neden olabileceğini unutmayın.

4- Sonuç: Bilinçli İlaç Kullanımı

İlaç-ilaç etkileşimleri sağlık üzerinde ciddi etkiler doğurabilir. Bu nedenle bilinçli ilaç kullanımı ve hekim önerilerine sıkı sıkıya uyum sağlığımızı koruma adına önemlidir. Sağlıklı bir yaşam için ilaçlarımızı doğru ve bilinçli bir şekilde kullanarak olası etkileşim risklerini en aza indirebiliriz.

Sağlığınız için bu önemli konuda daha fazla bilgi edinmek için sağlık profesyonelleriyle iletişim kurmayı unutmayın. Unutmayın; bilinçli bir yaklaşım, sağlığınızı en iyi şekilde korumanıza yardımcı olacaktır.

Hatice Erişgen